Ferritin nedir?

Ferritin, vücut içerisinde depolanan bir protein kompleksidir. Halk arasında demir deposu olarak da bilinir. Demir depolamakla görevli olan bu kompleks, doku ve organ sağlığı açısından oldukça önem arz ediyor.

Kandaki oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinde yer alan hemoglobin(HGB) üretiminde demir minerali önemli görev almaktadır. Eksikliği, yeterli oksijenin taşınamaması dolayısı ile kişilerde iştahsızlık, halsizlik, baş dönmesi gibi sorunlara yol açıyor. Bu nedenle demirin vücutta depolanması oldukça önemlidir.

Demir mineralini depolayan, serbest bırakan, gerekli hallerde nakleden ferritindir. Vücudumuzun neredeyse tüm hücrelerinde yer alırlar. En fazla karaciğer ve bağışıklık sistemi hücrelerinde depo edilirler. Salınımları kanda, eklemlerin ve omurilik sıvının içerisinde gerçekleşir.

İşlevleri Nelerdir?

• Vücutta demir depolamak, serbest bırakmak, transfer etmek. Demir eksikliği, ferritin testi ile tespit edilebilir.
• Reaktif oksijen çeşitlerinin üretimini sınırlarlar.
• Demir gibi diğer geçiş metallerinin konsantrasyonundan sorumlu olup, hücre dışında demir taşıma görevi yapar.
• Demir eksikliği ve yüksekliği gibi durumlarda tampon görevi görür.

Ferritin Yüksekliği Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Normal değeri yaş ve cinsiyet gibi faktörlere bağlı olmakla beraber, erkeklerde 20-500 ml/ng, kadınlarda 20-200 ml/ng olarak belirlenebilir. Vücudumuzda normal değerlerin üzerinde demir minerallerinin depolanması, ferritin yüksekliğine neden olmaktadır.

Bu duruma ‘hemokromatozis’ gibi genetik etmenler sebep olabilirken, aşağıda sıralanan etkenlerde sebep olabiliyor;

• Obezite
• Düzenli sigara ve alkol kullanımı
• Hipertiroidizm
• Tip 2 diyabet
• Lösemi
• Anemi
• Kan hastalıkları
• Demir zehirlenmesi
• Kronik hepatit C
• Huzursuz bacak sendromu
• Karaciğer hastalığı

Ferritin yüksekliği belirtileri;

• Düşük libido ve cinsel isteksizlik
• Kalp çarpıntıları
• Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık
• Eklem ağrıları
• Kalp ve damar sorunları
• Cilt renginde kararmalar

Ferritin yüksekliği tedavi yöntemleri;

Ferritin testi ile yapılan, tanı sonrasında bu duruma neden olan sebepler araştırılır. İlaç tedavisi ile bireylerin demir seviyesi normal değerlere düşürülmeye çalışılır. Ayrıca kişilerin beslenme alışkanlıkları ve yaşam stillerinde değişiklikler yapılır. Bu değişiklikler genelde kahve, çay, yeşil çay tüketiminin arttırılması şeklinde olur. Uzun ve düzenli egzersizler önerilir. Kalsiyum açısından zengin mineralli besinlerin alımı tavsiye edilir.

Ferritin Düşüklüğü Nedenleri Belirtileri ve Tedavisi

Demirin yeterince vücutta depolanamaması, yetersiz kırmızı kan hücresi üretimi Ferritin düşüklüğüne neden oluyor.

Bunun dışında aşağıda sıralanan nedenlerde bu duruma sebep oluyor;

• Mide rahatsızlıkları
• Kadınlarda adet kanamaları
• Kronik iç kanama
• Yetersiz beslenme
• Aşırı çay ve kahve tüketimi
• C vitamini eksikliği

Ferritin düşüklüğü belirtileri ise şu şekilde sıralanabilir;

• Nefes darlığı
• Depresyon
• Ruhsal değişiklikler
• Baş dönmesi
• Tırnak kırılması

Bu belirtilerin gözlemlenmesi ve yapılan testler sonucu Ferritin düşüklüğü tanısı ile uygulanacak tedavi yöntemleri vardır. Bunların başında demir takviyesi alımı, demir açısından yüksek besinlerin tüketimi, C vitamini alımı ve bol miktarda meyve tüketimi gelir. Bunların yanı sıra ilaç tedavisi de uygun görülüyor.